Column voor
www.geo.nl...
Je kunt veel zeggen maar het gemeentebestuur werkt serieus aan de communicatie met de burgers. Eerst een gratis 0800-meldlijn, vervolgens wordt een één-loket-communicatie opgezet en nu gaat dan ook de vergadercultuur van de raadscommissies en de gemeenteraad op de helling. Hulde voor zoveel veranderingsgezindheid, maar of het allemaal ook het beoogde effect bereikt, valt nog te bezien!
Eénloketcommunicatie
Ik heb mijn bedenkingen of de communicatie wel verbetert met de peperdure verbouwing van het gemeentehuis. Het plaatsen van een fallus voor de deur en het binnendragen van tonnen lelijk staal, garandeert niet dat de communicatie efficiënter wordt. De ideeën binnen de overheid – Epe loopt hiermee in de pas met het beleid van het ministerie van Binnenlandse Zaken – als een één-loket-aanpak zijn modieus en vaak binnen een paar jaar achterhaald door nieuwe zienswijzen van communicatiegoeroes. Het is dan ook nogal riskant om daarvoor een gemeentehuis voor veel 1,3 miljoen euro te verbouwen. Maar goed… laten we niet te negatief denken en deze verandering de kans geven te bewijzen of de burgers daar echt beter van worden.
Vorige week kwam naar buiten dat de gemeente zowel de opzet van de commissievergaderingen als de plenaire vergadering gaat aanpassen. Met die twee veranderingen wil men de burger meer bij het bestuur betrekken en hoopt men dat het debat in de gemeente levendiger wordt. Een interessant experiment!
Commissievergaderingen
Tot nu toe krijgen burgers vijf minuten de tijd om in de commissievergaderingen hun standpunt naar voren te brengen. In de nieuwe opzet vervalt de tijdslimiet en kan het tot een echt gesprek komen. Niet alleen de uitgenodigde burgers, die gericht over een bepaald onderwerp komen inspreken, maar ook de andere aanwezigen kunnen hun zegje doen. Op die manier moeten open dialogen ontstaan. Het is mij nog niet helemaal duidelijk of de aanwezigen ook mogen spreken over zaken die niet op de agenda staan. Op die manier kunnen ook andere zaken worden gemeld die nog niet bekend zijn bij de gemeente.
Hoe dan ook… deze verandering is zeker een verbetering. Het woord is nu aan de burgers. Het eerste openlijke debat zie ik al voor mij: de bejaarden van De Klaarbeek die verbaal de degens kruisen met de kleuters van speeltuin Jolijt over het ‘afpakken’ van hun grond. Misschien zou de gemeente dergelijke bijeenkomsten kunnen organiseren op locatie: het moeras van de speeltuin… wordt het echt moddervechten!
De Raadsvergadering
Minder aandacht, maar feitelijk veel ingrijpender, is het voorstel om de raadsvergadering om te gooien. De vaste agenda wordt losgelaten en maakt plaats voor veel meer debat. Zo moet het allemaal levendiger worden. Dat valt echter nog maar te bezien.
Om dit te bereiken hoeft geen grote verbouwing van het gemeentehuis plaats te vinden, maar wel een grote verbouwing van de politieke cultuur. En dat is veel lastiger.
Om levendige debatten te krijgen, heb je politici nodig die kunnen debatteren. Helaas heeft Nederland daar helemaal geen traditie in. In het onderwijs wordt aan debat bijna geen aandacht besteed en de enkele debatclubs in Nederland leiden een kwijnend bestaan. In de politiek is het al niet veel beter. De Nederlandse politici zijn gericht op consensus omdat de tegenstander van vandaag de coalitiegenoot van morgen kan zijn. Dat is een geheel andere cultuur dan in bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk of de Verenigde Staten. Daar is een politicus aan de macht of zit hij/zij in de oppositie. Daar hoeft je dan veel minder rekening met zijn politieke opponenten te houden.
Het experiment in Epe staat niet op zichzelf. In de Tweede Kamer is in de afgelopen decennia op allerlei manieren gepoogd om het debat te verlevendigen. Een andere opzet van het vragenuur, meer ruimte voor interpellatiedebatten en een andere structuur van de commissievergaderingen zijn maar enkele voorbeelden. Feitelijk kun je vaststellen dat al die goedbedoelde initiatieven op niets zijn uitgelopen. Ook daar loopt men aan tegen de politieke cultuur van consensus.
Andere politici
Om echt debat te krijgen, zal er een ander slag politici moeten komen. Politici die in beginsel wars zijn van samenwerking, hun eigen principes en wensen voorop stellen en niet te beroerd zijn om verschillen breed uit te meten. Dergelijke politici die ook nog eens serieuze voorstellen doen en zich niet vergrijpen aan makkelijke populistische oplossingen en voorstellen zijn echter zeer zeldzaam. Voordat die in de Eper gemeenteraad komen, zal er dan ook nog heel wat moeten worden verbouwd. Daarom zijn mijn verwachtingen over dit onderdeel van de veranderingen niet erg hoog gespannen.
Maar laten we dat nu eerst maar eens met z’n allen gaan bekijken. Het is opgezet voor ons, dus op naar het gemeentehuis om het allemaal in de praktijk te zien!
