Gedragscode politieke pers

Bizar socialistisch voorstel...

Op de dag dat de Tweede Kamer in zijn geheel op de bres springt voor de journalistieke vrijheid en een Brusselse gedragscode voor de pers inzake religie naar de prullenbak verwijst, komt PvdA-partijvoorzitter Michiel van Hulten met een aantal krankzinnige voorstellen in Nieuwe Revu.

In het interview pleit Van Hulten voor een gedragscode voor journalisten waarin staat dat ze niet meer knippen in citaten, gelekte informatie niet meer gebruiken, informatie van anonieme bronnen niet meer publiceren en dat embargo’s worden afgeschaft.

Los van de ophef over de spotprenten over 'hij die niet getekend mag worden' is dit voorstel al volstrekt belachelijk, maar de timing is nu wel heel bizar. Hoe kun je dit in vredesnaam verzinnen? Op het partijbureau lijkt men zich op te maken voor een revitalisering van het staatssocialisme... nog even en de kranten openen op 1 mei verplicht met De Internationale:

De heersers door duivelse listen
Bedwelmen ons met bloedige damp.
Broeders, strijdt niet meer voor anderer twisten
Breekt de rijen! Hier is uw kamp!


Laten we de voorstellen maar even doornemen:

1. Niet meer knippen in citaten.
Moeten we terug naar de jaren dertig en veertig dat toespraken integraal en zonder commentaar in de eigen verzuilde pers werden weergegeven? Hoe wil je een vredesnaam een gesprek of interview leesbaar op papier zetten zonder de tekst te bewerken? Wees blij dat de spraakwaterval van politici wordt bewerkt tot compacte en nog enigzins begrijpelijke taal; de eigen teksten van politici jagen de mensen alleen maar verder bij de politiek vandaan.

2. Gelekte informatie niet meer gebruiken.
Het is de wereld op zijn kop. Dus als de politici en ambtenaren wél lekken, zou de pers het niet meer moeten opschrijven... Ik hoop niet dat Van Hulten hiermee impliciet de schuld van het lekken in de schoenen van de pers schuift.

3. Geen anonieme bronnen meer opvoeren.
Van Hulten doet er hier alles aan om de schijn te wekken dat hij geen idee heeft hoe de pers werkt. Het kunnen garanderen aan je bron dat hij/zij onbekend blijft, is vaak de enige methode om belangrijke informatie los te krijgen. In veel gevallen levert dergelijk informatie in kranten en andere media ook essentiële informatie op voor overheidsinstanties en politici. Dit voorstel keert als een boemerang op de overheid terug.

4. Geen embargo's meer.
Dit voorstel verwijst natuurlijk naar de berichtgeving in de pers vóór prinsjesdag van de informatie die pas op prinsjesdag naar buiten mag komen. Maar zijn het niet de bewindslieden zelf die ruim voor prinsjesdag hun overwinningen en stokpaardjes al breed uitmeten tegen de journalisten?

Natuurlijk is er wel iets voor te zeggen om de embargo's af te schaffen. Je kunt met recht betogen dat de pers de informatie krijgt op het moment dat het voor iedereen naar buiten komt. Maar het heeft ook een keerzijde. Bij de bekendmaking van complexe onderwerpen en dikke beleidsnota's betekent het echter dat de pers geen tijd heeft om het hele verhaal te lezen én om zich een beeld te vormen van de consequenties van de voorstellen. Dit zal leiden tot oppervlakkige berichtgeving. Ik begrijp best dat Van Hulten dat bepleit. Hij wil dat de journalisten geen tijd hebben om de stukken te lezen en daarom noodgedwongen het persbericht van de ministeries gaan voorlezen. De pers wordt op deze manier gedwongen achter de feiten aan te lopen. De invoering van dit voorstel zal in de praktijk een puur machtsmiddel zijn.

Wouter Bos verdedigde vanavond in het programma Het elfde uur de persvrijheid en stelde expliciet dat hij op geen enkele wijze de suggestie wil wekken dat politici over de inhoud van de media gaan. Hij kondigde ook aan zijn Engelse en Spaanse collega's aan te spreken op hun gedraai betreffende de Deense spotprenten. Helaas kwam daar het interview met Van Hulten - voor zover ik het hoorde - niet aan de orde. Voordat Bos zich richt tot de Engelsen en Spanjaarden zou ik hem willen adviseren eerst maar even aan te wippen bij zijn eigen partijbureau om daar zijn voorzitter tot de orde te roepen.

Bron:

© Harold Makaske 8 februari 20062109 - Hoofdstuk: 5. Losse gedachten